Voelen aan het Van Gogh Museum

Aan de hand van de 3D-geprinte maquette (gemaakt door Local Makers) kunnen bezoekers het museumgebouw letterlijk aftasten, in kaart brengen en zich oriënteren tijdens hun bezoek. Dat maakt de maquette bijzonder: het Van Gogh Museum is het eerste museum in Nederland met een uitgebreide voelmaquette van zowel de binnen- als buitenkant van het gebouw.

Emilie Gordenker, directeur Van Gogh Museum: ‘Dankzij de steun en expertise van het Bartiméus Fonds en Stichting Accessibility hebben we het Van Gogh Museum weer een stukje toegankelijker kunnen maken. We hopen ons de komende jaren op dit gebied te blijven ontwikkelen om zo iedereen die dat wil een onvergetelijke museumervaring te kunnen bieden.’

Hulp bij oriëntatie

Het leven en werk van Vincent van Gogh spreekt mensen met een visuele beperking evenzeer aan als de vele andere bezoekers die hun weg naar het museum vinden. Het Van Gogh Museum biedt een interactief programma aan voor blinden en slechtzienden (Van Gogh op gevoel). De nieuwe voelmaquette helpt bezoekers te begrijpen hoe het Van Gogh Museum is opgebouwd en wat ze op elke etage kunnen vinden, tijdens een rondleiding of onafhankelijk bezoek. De maquette staat in de entreehal van het Van Gogh Museum en helpt bezoekers meteen bij binnenkomst bij hun oriëntatie van en navigatie door het gebouw. Door aan de maquette te voelen, kunnen blinde en slechtziende bezoekers de architectuur en de indeling van de gebouwen van het museum ervaren. Zo kan men aan de hand van de miniatuurversies van de gebouwen bijvoorbeeld voelen dat het in 1973 geopende hoofdgebouw, ontworpen door Gerrit Rietveld, een bijzonder trappenhuis heeft.

Mirjam Eikelenboom, educator bij het Van Gogh Museum: ‘De voelmaquette is specifiek ontworpen voor bezoekers met verschillende visuele beperkingen, maar zal veel van onze bezoekers helpen tijdens hun bezoek. We vinden het belangrijk dat een slechtziende of blinde bezoeker zich ook welkom voelt. Het beleven van kunst is meer dan kijken alleen.’

Het gehele gebouw ervaren

De maquette bestaat uit twee delen: één miniatuurversie van de buitenkant van alle gebouwen die samen het Van Gogh Museum vormen (entreehal aan het Museumplein, tentoonstellingsvleugel en hoofdgebouw) en een opengewerkte maquette waarin alle verdiepingen met de museumzalen voelbaar zijn. Zo kunnen bezoekers bijvoorbeeld achterhalen waar de liften zich bevinden. Daarnaast blijft het museum de maquette en de toegankelijkheid van het museum verder ontwikkelen. Zo wordt er bijvoorbeeld gewerkt aan voelbare plattegronden die geplaatst zullen worden naast de liftingangen, op elke etage van de vaste collectie. De plattegronden bieden per verdieping uitgebreide informatie over de looproutes en wat er te vinden is. Voor tijdelijke tentoonstellingen zullen eveneens voelbare plattegronden geprint worden.

Samenwerken met de doelgroep

Het is voor het Van Gogh Museum belangrijk om de doelgroep te betrekken bij het proces naar een toegankelijker museum. Het museum heeft daarom, mede met hulp van het Bartiméus Fonds, voor de ontwikkeling van de maquette samengewerkt met en veel steun gehad aan verschillende (potentiële) bezoekers die blind of slechtziend zijn. Dankzij verschillende focusgroepen, testsessies en de expertise van Stichting Accessibility (onderdeel van Bartiméus) kwam het museum samen met hen tot de huidige voelmaquette.

Séverine Kas, adviseur stichting Accessibility: ‘Het was bijzonder om aan deze voelmaquettes mee te werken. De soms lastige wayfinding in een museum kan vaak nog een obstakel zijn voor de blinde of slechtziende bezoeker. Dankzij de nieuwe voelmaquette kan er met twee handen overzicht en begrip van de gebouwen worden gecreëerd én kan de ziende bezoeker nu in één oogopslag zien hoe het gebouw in elkaar zit. De maquette nodigt uit tot ontdekken.’

De voelmaquette staat in de entreehal van het Van Gogh Museum en is voor iedereen die dat wil te gebruiken.