Sinds 25 september is er in de entree van het Van Gogh Museum een voelbare maquette van het museumgebouw beschikbaar, inclusief alle etages en looproutes. De maquette is bedoeld om een bezoek aan het museum voor iedereen, maar vooral voor blinde en slechtziende bezoekers, gemakkelijker te maken.

Aan de hand van de 3D-geprinte maquette (gemaakt door Local Makers) kunnen bezoekers het museumgebouw letterlijk aftasten, in kaart brengen en zich oriënteren tijdens hun bezoek. Dat maakt de maquette bijzonder: het Van Gogh Museum is het eerste museum in Nederland met een uitgebreide voelmaquette van zowel de binnen- als buitenkant van het gebouw.

Emilie Gordenker, directeur Van Gogh Museum: ‘Dankzij de steun en expertise van het Bartiméus Fonds en Stichting Accessibility hebben we het Van Gogh Museum weer een stukje toegankelijker kunnen maken. We hopen ons de komende jaren op dit gebied te blijven ontwikkelen om zo iedereen die dat wil een onvergetelijke museumervaring te kunnen bieden.’

Hulp bij oriëntatie

Het leven en werk van Vincent van Gogh spreekt mensen met een visuele beperking evenzeer aan als de vele andere bezoekers die hun weg naar het museum vinden. Het Van Gogh Museum biedt een interactief programma aan voor blinden en slechtzienden (Van Gogh op gevoel). De nieuwe voelmaquette helpt bezoekers te begrijpen hoe het Van Gogh Museum is opgebouwd en wat ze op elke etage kunnen vinden, tijdens een rondleiding of onafhankelijk bezoek. De maquette staat in de entreehal van het Van Gogh Museum en helpt bezoekers meteen bij binnenkomst bij hun oriëntatie van en navigatie door het gebouw. Door aan de maquette te voelen, kunnen blinde en slechtziende bezoekers de architectuur en de indeling van de gebouwen van het museum ervaren. Zo kan men aan de hand van de miniatuurversies van de gebouwen bijvoorbeeld voelen dat het in 1973 geopende hoofdgebouw, ontworpen door Gerrit Rietveld, een bijzonder trappenhuis heeft.

Mirjam Eikelenboom, educator bij het Van Gogh Museum: ‘De voelmaquette is specifiek ontworpen voor bezoekers met verschillende visuele beperkingen, maar zal veel van onze bezoekers helpen tijdens hun bezoek. We vinden het belangrijk dat een slechtziende of blinde bezoeker zich ook welkom voelt. Het beleven van kunst is meer dan kijken alleen.’

Het gehele gebouw ervaren

De maquette bestaat uit twee delen: één miniatuurversie van de buitenkant van alle gebouwen die samen het Van Gogh Museum vormen (entreehal aan het Museumplein, tentoonstellingsvleugel en hoofdgebouw) en een opengewerkte maquette waarin alle verdiepingen met de museumzalen voelbaar zijn. Zo kunnen bezoekers bijvoorbeeld achterhalen waar de liften zich bevinden. Daarnaast blijft het museum de maquette en de toegankelijkheid van het museum verder ontwikkelen. Zo wordt er bijvoorbeeld gewerkt aan voelbare plattegronden die geplaatst zullen worden naast de liftingangen, op elke etage van de vaste collectie. De plattegronden bieden per verdieping uitgebreide informatie over de looproutes en wat er te vinden is. Voor tijdelijke tentoonstellingen zullen eveneens voelbare plattegronden geprint worden.

Samenwerken met de doelgroep

Het is voor het Van Gogh Museum belangrijk om de doelgroep te betrekken bij het proces naar een toegankelijker museum. Het museum heeft daarom, mede met hulp van het Bartiméus Fonds, voor de ontwikkeling van de maquette samengewerkt met en veel steun gehad aan verschillende (potentiële) bezoekers die blind of slechtziend zijn. Dankzij verschillende focusgroepen, testsessies en de expertise van Stichting Accessibility (onderdeel van Bartiméus) kwam het museum samen met hen tot de huidige voelmaquette.

Séverine Kas, adviseur stichting Accessibility: ‘Het was bijzonder om aan deze voelmaquettes mee te werken. De soms lastige wayfinding in een museum kan vaak nog een obstakel zijn voor de blinde of slechtziende bezoeker. Dankzij de nieuwe voelmaquette kan er met twee handen overzicht en begrip van de gebouwen worden gecreëerd én kan de ziende bezoeker nu in één oogopslag zien hoe het gebouw in elkaar zit. De maquette nodigt uit tot ontdekken.’

De voelmaquette staat in de entreehal van het Van Gogh Museum en is voor iedereen die dat wil te gebruiken.

Kunstwerk met daarnaast het logo van beeld in geluid.

Beleef Beeld In Geluid vanaf 2 oktober in Den Haag!

Stichting Oren en Ogen Tekort lanceert zaterdag 2 oktober wederom een prachtig initiatief om kunst toegankelijker te maken voor mensen met een visuele beperking. Vanaf dat moment is Beeld in Geluid (BiG) voor iedereen beschikbaar!

Toegankelijke kunst in Nederland

Nederland is een rijk land als het gaat over kunst en cultuur. We hebben een grote schat aan kunst die tentoongesteld wordt in de openbare ruimte. In het park, op boulevards, op straat. Kunst die 24 uur per dag, 7 dagen per week gratis bezocht kan worden. Kunst waar mensen gewoon langs lopen, vaak zonder er écht naar te kijken.

Maar áls je dan kijkt, kan het je verwonderen, verbazen, ergeren of misschien wel ontroeren. Kijken naar beelden maakt wat bij mensen los, of je de boodschap achter het beeld nu kent of niet. En het leuke van deze vrij toegankelijke kunst, je mag er ook gewoon aan zitten!

“Het is onze missie om kunst en cultuur toegankelijker te maken voor mensen met een visuele beperking. Na Op de tast in Maassluis afgelopen jaar, richten wij ons dit keer op kunst die 24/7 te bezoeken is.” Kunst waar je niet voor naar een museum hoeft te gaan, maar waar je ieder moment van de dag van kan genieten. Stichting Oren en Ogen Tekort gaat kunst in de openbare ruimte BiG maken!”, aldus initiatiefneemster Elvera van Leeuwen.

Hoe werkt het?

Stichting Oren en Ogen Tekort voorziet beelden in de openbare ruimte van een beeldbeschrijving en zet beeld dus letterlijk om in geluid. Daarom heet het project dan ook: Beeld in Geluid, BiG, kunst om te horen!

Via de handige app van izi.TRAVEL kom je bij de beeldbeschrijvingen. Zoek naar BiG voor onze collectie. In de app kun je de steden vinden waarin je Beeld in geluid kan inschakelen, maar ook wandelingen die je langs de verschillende beelden leiden. Als je gekozen hebt voor een route en je gaat deze volgen dan zal je bij elk beeld uit de reeks een beeldbeschrijving te horen krijgen. Deze wordt heel gemakkelijk via GPS lokalisering geactiveerd. Je kunt de beschrijvingen ook ter plaatse (of vanuit je luie stoel) beluisteren door ze zelf in de app te activeren. Bij elk beeld vind je in de app ook in tekst de achtergrondinformatie die beschikbaar is. Wil je hier meer over weten? Ga naar www.beeldingeluid.nl!

Vincent Bijlo staat met twee andere personen naast de bronzen maquette van Terschelling.
Bovenop het Kaapsduin bij West-Terschelling staat sinds vrijdag een bronzen maquette van het eiland. Het is niet zomaar een kunstwerk: het is speciaal voor mensen die niet goed kunnen zien. De maquette is dus om te voelen en er staat uitleg op in braille.
De maquette is onthuld door cabaretier Vincent Bijlo, die zelf een visuele beperking heeft. Hij zei: “Deze maquette laat mij Terschelling zien. Want zien doe je met alle zintuigen die je tot je beschikking hebt.” Kunstenaar en bronsgieter zijn Eke van Mansvelt en Joep van der Kleij.

‘Tastbaar Terschelling’

De maquette is ruim drie meter lang en alles is volledig op schaal: 1 op 10.000. Een deel van het project ‘Tastbaar Terschelling’ is betaald met het veilen van de ANWB-paddenstoelen op Terschelling.

Vanaf oktober zijn er weer gratis instaprondleidingen voor blinde en slechtziende bezoekers in het Rijksmuseum.

Voor volwassenen:
Elke derde zondag van de maand van 14.30 tot 16 uur in de vaste collectie
Elke eerste vrijdag van de maand van 14.30 tot 16 uur in de tentoonstelling
Vanaf oktober tot en met januari is de tentoonstelling Vergeet me Niet. Een tentoonstelling over 100 renaissance portretten: Machtige keizers, flamboyante aristocraten en welgestelde burgers. Steeds meer mensen lieten zich in de 15de en 16de eeuw vereeuwigen. Vergeet me niet gaat over ambities, verlangen en verlies. Over hoe mensen herinnerd willen worden.
De eerste rondleiding is op vrijdag 8 oktober.

De instaprondleidingen zijn gratis. Je kunt ook een privérondleiding boeken voor 30 euro.

Boek hier je rondleiding:
Rondleiding voor blinde en slechtziende bezoekers – Rijksmuseum

Voor families met kinderen:
In de herfstvakantie zijn er weer gratis instapfamilierondleidingen in de vaste collectie voor kinderen en/of ouders die blind of slechtziend zijn. Deze zijn op 20, 22, 27 en 29 oktober van 14.30 tot 16 uur.
Familierondleiding voor blinden en slechtzienden – Rijksmuseum

De instaprondleidingen zijn gratis. Je kunt ook een privérondleiding boeken voor 30 euro.

Modellen poseren in kleding in het Escher Museum.

Foto: Vincent Kos

Normaal gesproken als je met je vingers aan een Van Gogh of beeldhouwwerk wilt zitten in een museum, staat er voor je het weet een suppoost in je nek te briesen. Maar bij de nieuwe modetentoonstelling van modeontwerper Michelangelo Winklaar mag je juist voelen.

Het klinkt misschien vreemd dat mensen aan de handgemaakte kledingstukken van de Haagse ontwerper mogen zitten, maar eigenlijk is het heel logisch. De tentoonstelling in Escher in het Paleis moet namelijk zorgen dat ook slechtzienden en blinden van de kleding kunnen genieten.

Inclusiviteit

De tentoonstelling met aanraakbare mode van de Nederlands-Curaçaose ontwerper Michelangelo Winklaar is geïnspireerd door zijn slechtziende moeder. Het is voor het eerst dat kleding op een tentoonstelling in het museum mag worden aangeraakt dus de ontwerper ziet het als een experiment.

Niet alleen blinde en slechtziende bezoekers zullen van Winklaars collectie kunnen genieten, ook ziende bezoekers krijgen de kans om mode op een geheel nieuwe manier te ontdekken.

Modetentoonstelling

De modetentoonstelling Kijken met je handen gaat van start tijdens The Hague Fashionweek en vindt plaats van 14 oktober 2021 tot en met 9 januari 2022 in museum Escher in het Paleis in Den Haag.

Hannes Wallrafen verkent met zijn handen de maquette van Museum Ons' Lieve Heer op Solder

‘Museum Ons’ Lieve Heer op Solder nu ook voor blinde en slechtziende bezoekers’

Met de speciale audiotour ‘Samen Zie Je Meer!’

De geur van een oud huis, gestommel op de trappen, krakende vloeren en het geluid van voetstappen in de marmeren gangen in Museum Ons’ Lieve Heer op Solder. Het zijn allemaal elementen die worden benadrukt tijdens de belevingstour ‘Samen Zie Je Meer!’, speciaal ontwikkeld voor blinde en slechtziende bezoekers. Hoewel de vele smalle trappen en gangen in het museum normaliter een drempel zijn voor de minder valide bezoeker, spoort het museum de bezoeker aan om samen met een begeleider het museum te komen voelen, horen, ruiken en ervaren.

Samen met Hannes Wallrafen, het gezicht van de stichting Geluid in Zicht, ontstond het plan om te onderzoeken wat het monument allemaal te bieden heeft voor deze groep. Het uiteindelijke doel was om deze bezoekers op een zo zelfstandig mogelijke wijze door het monumentale grachtenpand te leiden. Zo ontstond een audiotour speciaal voor bezoekers met een visuele beperking.

De speciale tour voor bestaat uit een audiorondleiding met loopinstructies en adviezen, beschrijvende en verhalende audiofragmenten en een maquette. Deze maquette (schaal 1:15) van het monument is oorspronkelijk onderdeel van de bestaande publieksbegeleiding en bedoeld om alleen naar te kijken. Echter de bezoeker met een visuele beperking wordt juist uitgenodigd en aangemoedigd de maquette met de handen te verkennen.

“Juist door het vergelijken van de maquette en het historische huis ontstond er een beeld van het gebouw voor mijn ‘geestesoog’” aldus Hannes tijdens een van de vele try-outs.

De audiotour leidt begeleider en bezoeker in ongeveer 1,5 uur door het museum. Zij kunnen beiden op eigen wijze het bezoek beleven en deze ervaringen en indrukken met elkaar kunnen delen. Behalve de route wordt het verhaal van de bewoners en de geschiedenis van het huis verteld, en beschrijvingen van verschillende schilderijen. De toegevoegde geluiden versterken de beleving van het gebouw.

Naast deze audiotour voor individueel bezoek bieden we ook een speciale rondleiding voor kleine groepen bezoekers met een visuele beperking. Op aanvraag, meer informatie en reservering: boekingen@opsolder.nl of 020 310 88 88.

Over museum ‘Ons Lieve Heer op Solder

In het hart van de Amsterdamse binnenstad en verborgen in een 17de-eeuws grachtenhuis bevindt zich Museum Ons’ Lieve Heer op Solder. Het museum bestaat uit twee gebouwen die zijn verbonden middels een ondergrondse doorgang. Op de zolder van het historische woonhuis is een compleet ingerichte huiskerk te vinden; het best bewaarde geheim van Amsterdam. Het museum organiseert wisselende exposities met als hoofdthema’s identiteit, inclusie en diversiteit. Meer informatie via www.opsolder.nl.

Betrokken partijen

Deze audiotour is tot stand gekomen in samen werking met Stichting Geluid in Zicht, Robert Bosch Geluid, GuideID en de klankbordgroep van ervaringsdeskundigen.

Blinde bezoeker volgt samen met haar begeleider de audiotour in Museum Ons' Lieve Heer op Solder

Blinde acteur leidt mensen door een ruimte.

Op zaterdag 4 september vindt de performance Sightless Seeing#5: Black Box door Sarah van Lamsweerde en Leroy de Böck plaats,

Black Box is een zoektocht op afstand door de Allard Pierson theatercollectie. De sterk op de tastzin gerichte performance stelt niet alleen de blik als dominante weg naar kennis ter discussie, maar reageert ook op de afstandelijke coronaregels die de beschermde theatercollectie nog onbereikbaarder maken. Performer Leroy de Böck onderzoekt, samen met kunstenaar Sarah van Lamsweerde, de nabeelden van de collectie in zijn hoofd en neemt ons mee langs objecten die voorheen in de spotlights schitterden en nu een leven leiden in het donker.

Performance 1 Sightless Seeing#5: Black Box, 4 september 18:00

Performance 2 Sightless Seeing#5: Black Box, 4 september 19:00

Je kunt een plek reserveren per mail info@sunsandstars.nl of telefoon: 06 16610195

Two hands are at ease, yet in an active almost competitive mode, resting on the edge of the model, waiting. The fingertips seem to have an electrically charged connection to the surface of the model. There is a tension in the index fingers of both hands, they are trembling, moving a bit, upward. For now, they are obliged to stay in line, but they show a desire to engage. In the meantime, one of the thumbs is inspecting the edge of the model, in contemplation of the mission. These ready hands, although they look like twins, do not have the same attitude. One is arched upward, the other downward like a suspension bridge. Unflustered, at a slow and gentle pace, both hands move forward. Now they are both arched downward, the fingers stretched out with an elegant flection, working together, not at all competitive anymore. No rush, sliding, tapping gently, the hands keep in touch, sometimes the thumbs connect, sometimes the middle finger taps the thumb of the other hand, like a whispered applause, or to indicate directions.

Een beschrijving van handmatige observaties tijdens een repetitie voor Sightless Seeing #5

Vrij toegang, reserveren is noodzakelijk.

Adres

Suns and Stars at puntWG

WG Plein t/o nr 80

1054 DM Amsterdam

 

Grote gouden bol met klauw die wordt verkend door een hand.

Stichting Sonsbeek & State of Fashion organiseren al een aantal jaren een kunstroute vanuit het park in Arnhem. Voor het eerst in de geschiedenis van de tentoonstelling breidt Sonsbeek 20→24 zich bovendien uit richting het noorden, waarmee een kunstroute ontstaat die voert door de parken Sonsbeek, Zypendaal en Schaarsbergen en die vervolgens via het Nationaal Park De Hoge Veluwe tot aan het Kröller-Müller Museum loopt. De afgelopen jaren hebben ze daarnaast ook hard gewerkt aan de toegankelijkheid van het evenement. Dit jaar nemen ze daarin een volgende stap door het organiseren van rondleidingen voor mensen met een visuele beperking.

Tijdens deze 12de editie van het internationale culturele event kunnen mensen met een visuele beperking zich inschrijven voor een rondleiding in de Eusebiuskerk in Arnhem. Op een aantal dagen in het weekend is het mogelijk om onder begeleiding van een gids de kunstwerken van 4 verschillende kunstenaars te bewonderen. Deze gidsen vertellen niet alleen de verhalen die bij het kunstwerk horen, maar zorgen er ook voor dat je de kunst kunt beleven ook als je die niet of niet goed kan zien.

De eerste rondleidingen staan gepland, maar houdt vooral ook de website https://www.sonsbeek20-24.org/nl/ in de gaten voor de beschikbaarheid en linken naar de activiteiten waar je je voor kunt aanmelden.

Zondag 8 augustus om 11.00 – 12.30 uur

Zondag 8 augustus om 14.00 – 15.30 uur

Zaterdag 14 augustus 11.00 – 12.30 uur

Zaterdag 14 augustus 14.00 – 15.30 uur

Zaterdag 21 augustus om 11.00 – 12.30 uur

Zaterdag 21 augustus om 14.00 – 15.30 uur

In verband met de groepsgrootte is het belangrijk om je vooraf aan te melden voor de rondleidingen want er is plek voor maximaal 8 deelnemers (inclusief begeleiders). De rondleiding gaat door bij een minimum van 3 personen.

Aan de rondleiding zijn geen kosten verbonden.

Aanmelden kan door een e-mail te sturen aan aanmeldeneusebiustour@sonsbeek.org

vermeld hier duidelijk:

  • Je naam en eventueel de naam van een begeleider
  • Datum en tijd waarop je wilt deelnemen
  • Telefoonnummer om contact op te nemen bij wijzigingen van de rondleiding (bijvoorbeeld als er te weinig aanmeldingen zijn)

Nadat de aanmelding is binnengekomen zal er een bevestiging worden verzonden dat deze in goede orde is ontvangen en je op de deelnemerslijst bent opgenomen.

De rondleidingen worden georganiseerd door stichting Oren en Ogen Tekort. Tijdens de rondleiding zullen zij zorgdragen voor een zo veilig mogelijk bezoek binnen de geldende maatregelen en mogelijkheden.

Vrouw betast schilderij met etenswaren met haar handen

Blinden en slechtzienden kunnen tijdens een tentoonstelling in het Centraal Museum in Utrecht schilderijen en kunstwerken aanraken. Bij de tentoonstelling, die van 7 tot en met 18 augustus duurt en The Blind Spot heet, kunnen bezoekers de schilderijen uitvoerig betasten. Het museum presenteert een ‘4D kunstbeleving’ voor zowel ziende bezoekers als voor bezoekers die slechtziend of blind zijn. De 4D kunstwerken richten zich niet op het kijken, maar spreken andere zintuigen – ruiken, horen en voelen – aan. Bezoekers worden onder begeleiding van een audiotour aangespoord de kunstwerken daadwerkelijk aan te raken en zo de etenswaren en de verschillen tussen licht en schaduw letterlijk te voelen.

De werken zijn gebaseerd op originele stillevens uit de collectie van het Centraal Museum: Stilleven met vruchten, noten en kaas van Floris Claesz. van Dijck (ca. 1613) en Stilleven (bakje met appels) van Bart van der Leck (1921).

Initiatiefnemers Jasper Udink ten Cate en Jeroen Prins willen met de tentoonstelling beeldende kunst toegankelijker maken voor blinde en slechtziende bezoekers. Zij mogen gratis een begeleider meenemen naar het museum. Het begeleidersticket is alleen aan de kassa van het Centraal Museum verkrijgbaar. Meld u bij aankomst bij een van de vrijwilligers in de entreehal, zij helpen u graag verder.

Tijdens The Blind Spot organiseren Udink ten Cate en Prins speciale lunches inclusief bezoek aan de tentoonstelling. Tickets zijn te koop via hun website.

Ga voor tickets voor de tentoonstelling naar de site van het Centraal Museum: https://www.centraalmuseum.nl/nl/plan-uw-bezoek/praktische-informatie/reserveer-tickets 

Twee handen betasten de structuur van een papierkunstwerk.

Vanaf juli start het CODA Museum weer met Onzichtbaar zichtbaar, rondleidingen voor mensen met een visuele beperking door één of meer tentoonstellingen in CODA Museum. Tijdens deze rondleiding maken speciaal opgeleide rondleiders dat wat visueel niet zichtbaar is, zichtbaar door middel van voelen, ruiken en luisteren. De rondleidingen hebben elke keer een ander thema en deze keer is dat ‘Natuur’.

De natuur vormt sinds jaar en dag al een inspiratiebron voor kunstenaars. Denk bijvoorbeeld aan de beroemde luchten en wolken van John Constable of aan Amandelbloesem van Vincent van Gogh. Ook in de tentoonstelling CODA Paper Art die nog tot en met 9 januari 2022 in CODA te zien is, heeft de natuur een belangrijke plek. Als thema, maar ook als materiaal. Een aantal kunstenaars heeft zelfs natuurlijke materialen in en rond Apeldoorn verzameld en deze verwerkt in hun werk. Tijdens de rondleiding op 26 juli onderzoeken we samen hoe deze kunstenaars zich verhouden tot de natuur. We gaan in gesprek over de natuur als inspiratiebron, maar ook over bijvoorbeeld het gebruik van dennennaalden in de kunst.

Onzichtbaar zichtbaar begint om 10.00 uur met koffie of thee in CODA Museum, waarna we vanaf ongeveer 10.30 uur de tentoonstelling bezoeken. Tijdens de uitleg en opdrachten zijn klapstoelen aanwezig, zodat iedereen kan zitten.

Aanmelden & kosten

Maandag 26 juli van 10.00 tot 11.30 uur | CODA Museum, Vosselmanstraat 299 Apeldoorn

Wil je de rondleiding bijwonen, stuur dan een e-mail naar m.buiting@coda-apeldoorn.nl onder vermelding van ‘Onzichtbaar zichtbaar’. Noteer daarbij ook de datum, je naam, het aantal personen en of je een geleidehond meeneemt. Aan elke rondleiding kunnen tien deelnemers meedoen (inclusief eventuele begeleiders). Deelname bedraagt € 7,50, inclusief toegang CODA Museum en koffie of thee vooraf. Voor begeleiders is deelname gratis. Deze informatie is ook te lezen op www.coda-apeldoorn.nl/onzichtbaar.

Na 26 juli staat de volgende rondleiding gepland op 27 september.

Nauwe samenwerking met ervaringsdeskundigen

Na succesvolle pilots in CODA Museum en bij Visio is Onzichtbaar zichtbaar sinds juni 2019 een vast onderdeel van de programmering binnen CODA. Dankzij de samenwerking met ervaringsdeskundigen vanuit Koninklijke Visio expertisecentrum voor slechtziende en blinde mensen (kortweg ‘Visio’) zijn deze rondleidingen volledig op de doelgroep afgestemd. De speciaal opgeleide CODA rondleiders hebben bij Visio hun deskundigheidsbevordering behaald.